Boek 9: ‘’Kaas’’ van Willem Elsschot

Het negende boek dat ik heb gelezen is ''Kaas'' van Willem Elsschot.

Samenvatting:

Hier is de link naar een samenvatting van het boek.

Recensie van anderen:

Hier staat een recensie van De Morgen.
Hier staat een recensie van de Volkskrant.

Uiteenzetting van het boek:

Kaas is geschreven in 1933 en speelt zich ook af in het jaar 1933. De nieuwe zakelijkheid was groot in de periode van 1918 tot en met 1933. Het zou qua tijd dus goed kunnen dat het boek in 'de Nieuwe Zakelijkheid'geschreven is. De Nieuwe Zakelijkheid betekende een terugkeer tot de werkelijkheid. Het is sober, nuchter en gesteld op de feiten. Het boek Kaas heeft veel van deze literaire kenmerken. Ik geef er drie:

• Het boek heeft weinig gevoel: Dit is te zien in het stukje tekst op blz. 25: ''Ik werd helemaal koud toen het vrouwenkoor begon te huilen en ik niet instemmen kon. Waar toch vonden zij al die tranen, want dat waren de eerste niet, dat kon ik aan hare gezichten wel zien. Gelukkig weende mijn broer ook niet''

Toelichting: In dit gedeelte van het boek is de moeder van Frans net overleden, maar toch kan hij niet huilen. Dit is niet het enige wat mis gaat in Frans leven, want zijn bedrijf loopt ook al niet zo goed als het zou moeten. Frans is nooit boos of verdrietig en raakt nooit in de stress. De enige emoties die hij vertoont zijn nervositeit en teleurstelling. Omdat er in dit boek zo weinig gevel zit is het een kenmerkend boek van 'de Nieuwe Zakelijkheid'.

• Het heeft een nuchtere, strakke en zakelijke stijl zonder onnodige woorden en met weinig bijvoeglijke naamwoorden: Dit is te zien in het stukje tekst op blz. 88: ''Ik keer morgen terug naar Brussel en zal die heeren zeggen dat mijn gezondheid het niet toelaat. En willen zij niet hooren dan neem ik ontslag als lid en dan kan hun vereeniging stikken. Het spijt mij voor Van Schoonbeke, maar ik kan niet anders.''

Toelichting: Dit gedeelte van de tekst is heel strak en zakelijk geschreven. Het bevat geen bijvoeglijke naamwoorden. De zin die ik hierboven geschreven heb zou er ook zo uit kunnen zien: ''Ik keer morgen terug naar het mooie Brussel en zal die strenge heeren zeggen dat mijn slechte gezondheid het niet toelaat''. Deze zin bevat nu wel bijvoeglijke naamwoorden. Nu is het dus al gelijk een stuk minder zakelijk, maar juist doordat het zo zakelijk geschreven is past het wel enorm goed bij de literaire stroming.

• Ook zitten er veel korte zinnen in die geschreven zijn in een reportage stijl: Dit is te zien in het stukje tekst op blz. 116: ''Het is hier ongelooflijk rustig. Af en toe valt een druppel uit een kalende boom. Hoed af. Minuut stilte. Ik kan gerust zijn.''

Toelichting: Er zijn veel korte zinnen in dit boek. Door deze korte zinnen lijkt het verhaal op een reportage. Er zijn dus meerdere voorbeelden, maar ik heb voor deze gekozen. Er zijn in deze citaat namelijk twee zinnen waar maar twee woorden in staan! Doordat er zoveel kleine zinnen inzitten bevat het verhaal ook weer minder bijvoeglijke naamwoorden en komt het dus weer zakelijk over.